Ποια είναι η δραστηριότητα που προσφέρει γνώσεις στα παιδιά, ενισχύοντας τη νοημοσύνη τους, βοηθώντας τα να αναγνωρίσουν τον εαυτό τους και τα όρια τους, μαθαίνοντας ταυτόχρονα κανόνες και… όλα αυτά διασκεδάζοντας;
Μα φυσικά το παιχνίδι!
Βομβαρδίζουμε καθημερινά τα παιδιά μας με άπειρες δραστηριότητες προσπαθώντας να δημιουργήσουμε μικρούς Αϊνστάιν αλλά και να γεμίσουμε δημιουργικά το χρόνο τους, υποτιμώντας πολλές φορές το προφανές, το (φυσιο)λογικό, το καλύτερο: Να παίξουμε!
Είμαι από τις μαμάδες που χρησιμοποιούν το παιχνίδι εποικοδομητικά στην καθημερινότητα των παιδιών τους και δεν το βλέπω απλά σαν ένα μέσο απασχόλησης. Διαβάζοντας το βιβλίο Smart Babies της Ελένης Γαρυφαλάκη διαπίστωσα πολλά από τα οφέλη του παιχνιδιού που δεν γνώριζα.
Αυτό με οδήγησε στο να επικοινωνήσω μαζί της και να της ζητήσω να μου παραχωρήσει μία συνέντευξη για όλες εμάς τις μαμάδες που θέλουμε μέσα από το παιχνίδι να ενισχύσουμε τις δεξιότητες των παιδιών μας, χρησιμοποιώντας απλά το σπίτι μας!
Με τη βοήθεια, τη γνώση και την πολύχρονη εμπειρία της Ελένης Γαρυφαλάκη, ας μετατρέψουμε τον πολύτιμο και λιγοστό μας χρόνο σε μία άκρως ποιοτική και αποδοτική ενασχόληση με τα παιδιά μας. Ας μετατρέψουμε το σπίτι μας σε έναν χώρο Πολλαπλής Νουμοσύνης για όλη την οικογένεια!
Βλέπετε δεν έχουμε όλοι την τύχη να έχουμε κοντά μας έναν σύγχρονο και προηγμένο χώρο Πολλαπλής Νοημοσύνης, όπως ο Καλός Αγωγός στο Ηράκλειο Κρήτης, που όσοι τον γνωρίζουμε ευχόμαστε να ήτανε κοντά μας!
Ελένη Γαρυφαλάκη σε ευχαριστώ από καρδιάς για όλα όσα μοιράστηκες μαζί μας!
Πώς μπορούμε να φτιάξουμε ένα χώρο Πολλαπλής Νοημοσύνης στο σπίτι για να παίζουν τα παιδιά μας;
Σαν μαμά και σαν εκπαιδευτικός, η δημιουργία του χώρου παιχνιδιού με γωνιές, με έχει βοηθήσει πάρα πολύ να προσφέρω ποικιλία ερεθισμάτων στα παιδιά μου και στους μαθητές μου, αλλά και τα ίδια τα παιδιά τα βοηθά να εξερευνήσουν, να βρουν κάτι ενδιαφέρον να παίξουν και να ασχοληθούν σε βάθος. Δεν είναι κάτι δύσκολο να οργανωθεί, είναι αρκετά απλή διαδικασία:
Χωρίζουμε τα παιχνίδια σε κατηγορίες, ανάλογα με τον τύπο νοημοσύνης. Ας μιλήσω για παιχνίδια και αντικείμενα, που, σίγουρα, υπάρχουν στα περισσότερα σπίτια.
• Γωνιά Γλωσσικής Νοημοσύνης: είναι μια μικρή βιβλιοθήκη με παιδικά αγαπημένα βιβλία και μαξιλάρια ή καναπεδάκι κοντά για αναγνώσεις. Πάνω στη βιβλιοθήκη αφήστε και ένα τετράδιο με μολύβια και χρώματα, γιατί, όσο μεγαλώνει το παιδί, μπορεί να θέλει να γράψει τις δικές του ιστορίες.
• Γωνιά Λογικομαθηματικής Νοημοσύνης: στο έπιπλο αποθήκευσης παιχνιδιών, μπορείτε να αφιερώσετε ένα ή δύο συρτάρια σε αντικείμενα μαθηματικού παιχνιδιού, όπως ένα μεγάλο ζάρι, σφηνώματα με αριθμούς, μικρά ξυλάκια αρίθμησης, αλλά και κάποιο παλιό gadget (ίσως ένα tablet ή laptop ή κινητό, που σκοπεύατε να πετάξετε). Ειδικά το gadget, μπορείτε να το ανοίξετε, για να δει πώς είναι φτιαγμένο και να εξερευνήσει με ασφάλεια και ελευθερία.
• Γωνιά Χωροταξικής Νοημοσύνης: ένα μικρό τραπεζάκι για παιχνίδι με τουβλάκια, για κατασκευή παζλ ή για ζωγραφική είναι ό,τι πρέπει! Στα ράφια πάνω από το τραπεζάκι, μπορείτε να αποθηκεύσετε τα αντίστοιχα παιχνίδια, πάντα προσβάσιμα στο παιδί, για να μπορεί αυτόνομα να επιλέξει τι θέλει να παίξει.
• Γωνιά Κιναισθητικής Νοημοσύνης: αυτή η «γωνιά» είναι, συνήθως, σε ανοιχτό χώρο, όπου μπορεί να παίξει με μπάλα, να κάνει ποδήλατο ή να τρέξει ελεύθερα. Παρ’ όλ’ αυτά, ένα μικρό στρώμα στο σπίτι ή ένας μικρός χώρος δίπλα σε cd player, μπορεί να δημιουργήσει μια γωνιά για γυμναστική ή χωρό.
• Γωνιά Μουσικής Νοημοσύνης: στο έπιπλο αποθήκευσης παιχνιδιών, δίπλα σε cd player, μπορείτε να αφιερώσετε ένα συρτάρι σε παιδικά μουσικά όργανα και άλλο ένα σε cd μουσικής και παιχνίδια, όπως μικρόφωνο karaoke. Επίσης, σε ράφι βιβλιοθήκης, μπορείτε να δημιουργήσετε μια συλλογή από παιδικά μουσικά βιβλία.
• Γωνιά Νατουραλιστικής Νοημοσύνης: στο έπιπλο αποθήκευσης παιχνιδιών, αφιερώστε άλλο ένα συρτάρι σε εργαλεία παρατήρησης και εξερεύνησης, όπως μεγεθυντικό φακό, βαζάκι με λαβίδα, υλικά για πειράματα, απόχη, καλειδοσκόπιο κ.λ.π. Μια γωνιά νατουραλιστικής, επίσης, είναι και η κουζίνα του σπιτιού σας, με όλα τα κουζινικά και τα υλικά μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής.
• Γωνιά Διαπροσωπικής Νοημοσύνης: σε ένα ράφι βιβλιοθήκης συγκεντρώστε επιτραπέζια παιχνίδια για όλη την οικογένεια. Πρωτίστως, είναι παιχνίδια διαπροσωπικής νοημοσύνης, αλλά και λογικομαθηματικής, λόγω ανάπτυξης στρατηγικής σκέψης.
• Γωνιά Ενδοπροσωπικής Νοημοσύνης: βιβλία μυθολογίας, παραμύθια σε ράφι βιβλιοθήκης, αλλά και παιχνίδια, όπως κούκλες και playmobil, σε συρτάρι αποθήκευσης, είναι ιδανικά.
Οπότε, στην ουσία, και ο πιο μικρός χώρος, μπορεί να οργανωθεί με εύκολο τρόπο, σαν χώρος Πολλαπλής Νοημοσύνης. Χρειάζεστε μια βιβλιοθήκη, ένα έπιπλο αποθήκευσης παιχνιδιών με συρτάρια και ένα τραπεζάκι με καρεκλάκι. Το μυστικό βρίσκεται στη σωστή διάταξη, στην οργάνωση και στη φαντασία!
Ποια είναι η καλύτερη ώρα για να παίξουμε με το παιδί μας; Σίγουρα κάθε οικογένεια έχει διαφορετικό πρόγραμμα και κάθε παιδί διαφορετικές αντοχές. Υπάρχει ωστόσο κάποια ώρα μέσα στη μέρα, κατά τη διάρκεια της οποίας, το παιχνίδι θα ωφελήσει περισσότερο ένα παιδί;
Θα έλεγα ότι η καλύτερη ώρα για παιχνίδι είναι όταν το παιδί είναι χορτασμένο κυριολεκτικά και μεταφορικά. Δηλαδή, όταν το παιδί έχει φάει κι έχει πιει το νεράκι του, είναι σχετικά ξεκούραστο, είναι στεγνό και καθαρό κι έχει χορτάσει τη ζεστασιά μιας αγκαλιάς, από μόνο του θα αναζητήσει το παιχνίδι, θα θελήσει να εξερευνήσει και να δημιουργήσει νέους κόσμους. Ακόμα και αν θελήσει απ’ το γονιό να παίξει μαζί του, μετά από λίγο, αφού χορτάσει το ενδιαφέρον και την προσοχή του γονιού, θα παρατηρήσετε ότι αναζητά και το μοναχικό παιχνίδι, θέλει να παίξει με τους δικούς του κανόνες. Και αυτό, μαζί με άλλα, ευνοεί την αυτονομία και την αυτοπεποίθηση. Κάθε παιδί, βέβαια, έχει το ρυθμό και το χρόνο του, που σεβόμαστε απόλυτα.
Υπάρχουν κάποιες αλλαγές που θα μπορούσαν εύκολα να εφαρμοστούν στο χώρο Πολλαπλής Νοημοσύνης του σπιτιού μας, ώστε να καλύψουν τις διαφορετικές ανάγκες που προκύπτουν όσο το παιδί μεγαλώνει; Ποια είναι τα ηλικιακά ορόσημα ώστε να γίνουν αυτές οι αλλαγές;
Ένας απλά φτιαγμένος χώρος με βασικά «συστατικά», όπως μια βιβλιοθήκη, μια συρταριέρα και ένα τραπεζάκι, είναι πολύ εύκολο να μεταμορφωθεί, όσο μεγαλώνει το παιδί.
Νομίζω ότι η ηλικία των 3 είναι ένα ορόσημο, που ξεκινούν τα περισσότερα παιδιά να πηγαίνουν σχολείο και είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν και να παίξουν αρκετά από τα παιχνίδια και τα αντικείμενα που προτάθηκαν παραπάνω. Έπειτα, η ηλικία των 6, που τα παιδιά πάνε δημοτικό, είναι μια ηλικία για μια ανανέωση στα παιχνίδια και στα αντικείμενα. Από τα 9-10 έτη κι έπειτα, νομίζω πως το ίδιο το παιδί είναι σε θέση να δημιουργήσει το δικό του προσωπικό χώρο, σίγουρα στο δωμάτιό του.
Τα σημερινά παιδιά έχουν συνήθως πάρα πολλά παιχνίδια και κατ’ επέκταση “βομβαρδισμένα” δωμάτια. Θα μπορούσε το παιχνίδι σε ένα ακατάστατο δωμάτιο να είναι εποικοδομητικό ή μήπως αυτό αποσπά και μπερδεύει ένα παιδί;
Προσωπικά, λατρεύω τα βομβαρδισμένα δωμάτια, γιατί κι εγώ έχω υπάρξει παιδί που έπαιζα τέλεια στο χάος! Το δωμάτιό μου ήταν μονίμως ακατάστατο ή, όπως εγώ θα το περιέγραφα, μια μεγάλη «πόλη» με μικρές ιστορίες εδώ κι εκεί.
Εντάξει, δεν είναι κακό ένα ακατάστατο δωμάτιο εν ώρα παιχνιδιού, το αντίθετο, κάνει καλό στη δημιουργικότητα και στη φαντασία, το ίδιο, όμως, καλό είναι και ένα συγυρισμένο δωμάτιο, μετά το τέλος του παιχνιδιού, κάνει καλό στην υπευθυνότητα και την επιμελή συμπεριφορά.
Θα σας πρότεινα να διαβάσετε το βιβλίο Smart Babies της Ελένης Γαρυφαλάκη όπου θα βρείτε πολλές ιδέες παιχνιδιών Πολλαπλής Νουμοσύνης και μάλιστα ανά ηλικιακή ομάδα. Με χαρά περιμένουμε και το νέο της βιβλίο με τίτλο “Χαρισματική Εκπαίδευση” που θα κυκλοφορήσει πολύ σύντομα από τις εκδόσεις Φουρφούρι.